КТҚ
КТҚ (КРУ) — бұл электр энергиясы мен токты қабылдау және таратуға арналған электроқондырғылардың санатына жататын жүйелер. Әрбір КТҚ белгілі бір кернеу деңгейіне бейімделіп жасалады.
КТҚ мақсаты және негізгі түрлері
КТҚ-ның мақсаты олардың түрі мен жіктелуіне байланысты анықталады. Олар келесі белгілер бойынша бөлінеді:
Секциялау міндеттеріне қарай:
- Бір секциялы шиналармен КТҚ – шиналар секцияларға бөлінбеген, аз қолданылады, себебі пайдалану кезінде бірқатар кемшіліктерге ие;
- Екі немесе одан да көп секциялы шиналармен КТҚ – әр секцияның жеке қорек көзі мен жүктемесі бар, олар секциялық ажыратқыш арқылы өзара байланысады;
- Айналма құрылғымен секцияланған КТҚ – 110–220 кВ кернеулі желілерде кең таралған;
- КРУЭ (КТҚЭ) – элегазды оқшауламасы бар жинақты тарату құрылғылары, үш фазалы ток желілерінде 110 кВ кернеу мен 50 Гц жиілікте токты қабылдау, тарату және беру үшін қолданылады. Бұл құрылғыларға қосымша құрылғылар орнатылады.
Шиналар жүйесінің санына қарай:
- Бір жүйелі шиналармен
- Қос жүйелі шиналармен
Схема құрылымына қарай:
- Радиалды тип
- Сақиналы тип
Орнату орнына қарай:
- Сыртқы орнатуға арналған КТҚ – бұл түрлердің өткізгіштері ашық кеңістікке орнатылады, бірақ олар қоршаған орта әсерінен қорғалмаған.
Мұндай КТҚ құрамында жарылысқа төзімді, оқшауланған бейімделген тарату құрылғылары болуы мүмкін. Олар 6 кВ кернеу және 50 Гц жиілікке дейін энергияны қабылдап, таратуға арналған. Кей жағдайда шахталар ішінде немесе ғимараттарда орнатылуы мүмкін.
- Ішкі орнатуға арналған КТҚ – бұл түрлері жабық ғимараттарда орнатылады немесе қорғаныс корпустарында, соның ішінде КРУН шкафтарының ішінде орналасады. Мұндай КТҚ 6, 10, 35 кВ үш фазалы желілерге арналған.
КТҚ түрін таңдау өндіріс ерекшелігі мен қажеттілігіне байланысты анықталады.
КТҚ – жалпыөндірістік мақсаттағы жабдықтар, олар кеңінен қолданылады:
Электр станциялар мен қосалқы станцияларда
Ірі өнеркәсіптік кәсіпорындарда
Метрополитен мен темір жолдарда
Мұнай-газ, тау-кен кешендерінде
КТҚ шкафтарының құрылымы
КТҚ шкафтары металл қалқалармен бөлінген бірнеше секциялардан тұрады.
Олардың ішінде:
4 секция – жоғары кернеулі жабдықтарға,
5-ші секция – төмен кернеулі, релелік типтегі.
Осы 5-секцияда электр энергиясын есепке алуға арналған өлшеу құралдары орналастырылады.
Секцияларға ток трансформаторлары, жерге тұйықтағыштар, сақтандырғыштар және кернеу шектеуіштер орнатылады. Барлық КТҚ шкафтары вакуумдық ажыратқыштармен жабдықталады.
КТҚ-ның монтажы оның құрылымдық ерекшеліктері мен мақсатына сәйкес жүзеге асырылады.
Қосымша атаулар:
КТҚ шкафтары – Жинақты тарату құрылғыларына арналған шкафтар
КСО камералары – Қалқанды жинақталған құрылғылар
КРУН – Жабық типтегі жинақты тарату құрылғылары
ЯКНО – Төмен кернеуге арналған жинақты қондырғы
